Z biegiem lat każda fasada budynku ulega naturalnemu procesowi starzenia. Działanie czynników atmosferycznych, zanieczyszczeń oraz promieniowania UV sprawia, że elewacja zaczyna tracić swój pierwotny wygląd – szarzeje, blaknie, pojawiają się pęknięcia i uszkodzenia tynku. Takie zmiany wpływają na estetykę domu, który potrzebuje wtedy swoistej pierwszej pomocy, która pomoże mu odzyskać dawny blask. W tym artykule podpowiadamy, jak przeprowadzić niezbędne prace.
Zadbana elewacja to nie tylko ozdoba domu, ale również element wpływający na komfort przebywania na posesji. Estetyczny wygląd fasady pozytywnie oddziałuje na otoczenie i nasze samopoczucie.
– Warto jednak pamiętać, że uszkodzenia elewacji nie są wyłącznie kwestią estetyki. Pęknięcia mogą umożliwić wilgoci penetrację do wnętrza murów, co prowadzi do kolejnych problemów. To właśnie z tego powodu naprawę należy przeprowadzić, zanim nadejdzie zima. Zostawienie tych prac na wiosnę może skutkować dalszym pogorszeniem się stanu elewacji, a w konsekwencji – wyższymi kosztami. Gdy temperatury spadają poniżej zera, woda znajdująca się w pęknięciach zamarza, rozszerza się i pogłębia uszkodzenia. Naprawa przed zimą może uchronić budynek przed poważnymi konsekwencjami – podkreśla Maciej Iwaniec, Product Manager ds. renowacji i fasad w firmie Baumit Polska.
Zakres prac przy naprawie elewacji zależy od rodzaju uszkodzeń, materiałów użytych do jej wykonania oraz stopnia degradacji. Prace naprawcze należy zacząć od dokładnej inspekcji, dzięki której można wykryć wszelkie nieszczelności instalacji odprowadzającej wody opadowe, jak opierzenia, rynny czy rury spustowe. Dopiero wtedy można zająć się pęknięciami, ubytkami, zagrzybieniem czy odspojeniami tynku, a następnie opracować odpowiedni plan renowacji.
Elewacje pokryte cienkowarstwowym tynkiem strukturalnym z czasem naturalnie zbierają zanieczyszczenia, co sprawia, że ich powierzchnia szarzeje. Na proces ten wpływa szereg czynników, takich jak zanieczyszczenie powietrza, chropowatość tynku, elektrostatyczne właściwości elewacji oraz bezpośrednie otoczenie – na przykład intensywny ruch uliczny w pobliżu budynku.
Aby przywrócić elewacji czystość, warto regularnie myć ściany, używając wody z dodatkiem skutecznego środka czyszczącego i pielęgnacyjnego. Preparat Baumit ReClean można rozpylić bezpośrednio na ścianę i usunąć zabrudzenia przy pomocy szczotki, co pozwala na szybkie i efektywne oczyszczenie powierzchni.
Aby elewacje o wyblakłych kolorach odzyskały swój świeży i estetyczny wygląd, konieczne może okazać się ich powtórne pomalowanie. W tej roli doskonale sprawdzą się farby silikonowe, których ,,samoczyszczące” właściwości pozwalają na dłuższe utrzymanie elewacji w czystości – szczególnie przy opadach deszczu.
– Możemy sięgnąć po standardowy produkt, jak Baumit SilikonColor , lub zdecydować się na opcję premium, Baumit StarColor. Choć druga opcja wiąże się z wyższym kosztem początkowym, w perspektywie długoterminowej okazuje się bardziej ekonomiczna ze względu na większą odporność na zabrudzenia, co oznacza rzadsze odświeżanie elewacji i tym samym oszczędności – podkreśla ekspert marki Baumit. Bez względu na ostateczny wybór, obie farby można nanosić na elewację przy użyciu wałka lub metodą natryskową – pamiętając, aby wcześniej dokładnie wymieszać farbę w wiadrze.
Pierwszym krokiem przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac renowacyjnych na elewacji jest jej dokładne oczyszczenie – dzięki temu można precyzyjnie ocenić zakres uszkodzeń oraz przygotować powierzchnię, co pozwoli na lepszą przyczepność nowych warstw materiału. Proces zaczynamy od mycia ścian, które można przeprowadzić ręcznie lub przy użyciu myjki ciśnieniowej. Ważne, aby użyć specjalistycznego środka czyszczącego, który skutecznie rozpuści i usunie wszelkie zabrudzenia – jednym z nich jest Baumit ReClean.
Jeśli na elewacji pojawił się szary lub zielony nalot, może to świadczyć o obecności grzybów lub alg. Choć ich widok bywa niepokojący, nie ma powodu do paniki – takie mikroorganizmy można skutecznie usunąć za pomocą specjalistycznych preparatów, przeznaczonych do zwalczania tego typu zanieczyszczeń.
Przykładem takiego środka jest Baumit FungoFluid, który pozwala nie tylko usunąć grzyby i algi z powierzchni tynku, ale również zabezpieczyć elewację przed ich ponownym wystąpieniem. Dzięki temu fasada zyskuje długotrwałą ochronę, co przedłuża jej estetyczny wygląd i trwałość.
Ciemne tynki, które są pozbawione dodatku tzw. coolpigmentów, mogą ulegać nadmiernemu nagrzewaniu, co sprzyja powstawaniu naprężeń i mikropęknięć. Metoda ich naprawy powinna być dobrana do rodzaju danych pęknięć, w szczególności od ich głębokości oraz układu.
– W przypadku drobnych rys o szerokości do 0,5 mm, zwanych rysami włoskowatymi, możemy usunąć je przy pomocy paroprzepuszczalnego, wzmocnionego włóknami podkładu gruntującego, takiego jak Baumit FillPrimer. Po dokładnym wymieszaniu, podkład rozprowadza się na powierzchni elewacji za pomocą wałka, a następnie całość maluje się farbą np. SilikonColor – radzi Maciej Iwaniec, Product Manager ds. fasad i renowacji w Baumit Polska.
Osoby preferujące ciemne kolory fasady powinny rozważyć zastosowanie ich na mniejszych, dekoracyjnych powierzchniach, co znacząco zmniejszy ryzyko przegrzewania się elewacji. Kluczowe jest wybranie powłoki malarskiej z technologią chłodzenia, zawierającej specjalne coolpigmenty. Te innowacyjne pigmenty odbijają dużą część energii słonecznej, co przeciwdziała nadmiernemu nagrzewaniu, a tym samym ogranicza ryzyko uszkodzeń i blaknięcia kolorów – wyjaśnia ekspert.
Kiedy pęknięcia na elewacji przekraczają szerokość 0,5 mm, ich naprawa wymaga bardziej zaawansowanego podejścia. Pierwszym krokiem jest dokładne sprawdzenie stabilności użytych płyt ociepleniowych, wykonanych zazwyczaj ze styropianu lub wełny mineralnej. W przypadku wykrycia niestabilnych fragmentów należy dodatkowo je wzmocnić, stosując mechaniczne łączniki.
– Po oczyszczeniu powierzchni środkiem Baumit AntiSulfat, przystępujemy do szpachlowania całej elewacji, wtapiając w nią siatkę zbrojącą. Do tego celu doskonale nadaje się biała zaprawa klejowo-szpachlowa Baumit StarContact White, która nie wymaga gruntowania przed nałożeniem warstwy końcowej. W połączeniu z siatką z włókna szklanego Baumit StarTex tworzy stabilną i trwałą warstwę. Po wyschnięciu powierzchni można przystąpić do nałożenia dowolnego tynku dekoracyjnego – dodaje specjalista.
Im szybciej wykryjemy i naprawimy uszkodzenia elewacji, tym lepiej wypłynie to zarówno na stan naszego budynku, jak i portfela. Nawet niewielkie opóźnienia mogą prowadzić do poważniejszych problemów, generujących wysokie koszty naprawy. Profilaktyka jest zatem kluczowa – już na etapie ocieplania domu warto zwrócić szczególną uwagę na jakość zastosowanej wyprawy wierzchniej.
Pamiętajmy, że wybór solidnych materiałów ma bezpośredni wpływ na to, jak długo elewacja zachowa estetyczny wygląd oraz jak często będzie wymagała pielęgnacji i renowacji, które z pewnością będą wymagać znaczących nakładów pieniężnych.