Czy elewacja w ciemnych kolorach może ulec zniszczeniu?


Elewacja budynku pełni zarówno funkcję estetyczną, jak i ochronną. W ostatnich latach coraz większą popularność zyskują fasady w ciemnych odcieniach, takich jak grafit, czerń czy ciemny brąz. Jednakże, wśród inwestorów, projektantów i wykonawców pojawiają się obawy dotyczące trwałości i odporności takich rozwiązań, zwłaszcza w kontekście systemów ociepleniowych ETICS.

Czy ciemne kolory elewacji mogą negatywnie wpływać na jej wytrzymałość? W tym artykule przyjrzymy się temu zagadnieniu, omawiając potencjalne zagrożenia oraz skuteczne rozwiązania, które pozwalają na trwałe i bezpieczne wykonanie ocieplenia ETICS w ciemnych barwach.


Poznaj najważniejsze zagrożenia związane z ciemnymi elewacjami


Ciemne kolory wypraw tynkarskich pochłaniają znacznie więcej promieniowania słonecznego niż jasne elewacje, co powoduje podwyższenie temperatury powierzchni. 

Badania wskazują, że tynk w ciemnym kolorze może nagrzewać się nawet do 70–80°C – tak wysokie temperatury mogą prowadzić do degradacji materiału, przyspieszonego starzenia się tynków, a także ich pękania i łuszczenia.
Szczególnie problematyczne staje się to w przypadku materiałów termoizolacyjnych, takich jak styropian (EPS), który zaczyna tracić swoje właściwości w temperaturach przekraczających 70°C.

Choć producenci deklarują maksymalną temperaturę użytkową na poziomie 80–90°C, długotrwałe nagrzewanie w tym zakresie może powodować deformację i osłabienie struktury izolacji.

W systemach ETICS warstwa wierzchnia – czyli tynk i warstwa zbrojona – jest oddzielona od masywnego podłoża (np. ściany murowanej) warstwą termoizolacyjną, taką jak styropian lub wełna mineralna. Choć izolacja skutecznie ogranicza straty ciepła, jednocześnie sprawia, że tynk nie ma bezpośredniego kontaktu z podłożem, które mogłoby pochłaniać i rozpraszać nadmiar ciepła. W efekcie wierzchnia warstwa systemu ETICS jest narażona na skrajne obciążenia termiczne.


Efekt soczewkowania – punktowe przegrzewanie elewacji

Dodatkowym zagrożeniem jest tzw. efekt soczewkowania. Może on występować w sytuacjach, gdy promienie słoneczne odbijają się od przeszklonych powierzchni, takich jak okna czy balustrady, powodując miejscowe przegrzanie elewacji. Zachodzące w takiej sytuacji nagrzewanie punktowe zwiększa ryzyko uszkodzeń i przyspiesza degradację materiału.


Jakie są konsekwencje przegrzania elewacji?

Wysoka temperatura może uszkodzić ciemne elewacje, zwłaszcza te niedostosowane do ekstremalnych warunków. W efekcie mogą one pękać lub blaknąć pod wpływem długotrwałego działania ciepła. W skrajnych przypadkach przegrzanie osłabia przyczepność warstw systemu ETICS, a nawet powoduje deformację płyt termoizolacyjnych EPS.


Poznaj rozwiązania sprzyjające trwałej ciemnej elewacji

Aby uniknąć problemów związanych z przegrzewaniem się elewacji w ciemnych kolorach, kluczowe jest zastosowanie odpowiednich technologii i materiałów. Istnieje kilka skutecznych rozwiązań, które mogą znacząco poprawić trwałość oraz odporność ciemnych fasad na wysokie temperatury. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich.


Dobór odpowiedniego materiału termoizolacyjnego

Jednym z kluczowych rozwiązań jest wybór odpowiedniego materiału termoizolacyjnego. Wełna mineralna charakteryzuje się wysoką odpornością na ogień oraz wyjątkową trwałością w wysokich temperaturach.

W przypadku ciemnych elewacji stanowi ona korzystniejszy wybór niż styropian (EPS) – jej właściwości izolacyjne pozwalają na lepszą pracę w ekstremalnych warunkach. Temperatura topnienia wełny mineralnej wynosi około 1000°C, co zapewnia większą stabilność i odporność na nagrzewanie.


Pogrubienie warstwy szpachlowej i podwójne zbrojenie siatką

Aby zwiększyć odporność elewacji w ciemnych kolorach na uszkodzenia termiczne, zaleca się pogrubienie warstwy szpachlowej oraz zastosowanie podwójnego zbrojenia siatką. Warstwa szpachlowa pełni funkcję ochronną dla termoizolacji – zwiększenie jej grubości z 2–3 mm do 4–5 mm znacząco poprawia odporność na pękanie. Grubsza warstwa lepiej znosi naprężenia wynikające z cyklicznego nagrzewania i ochładzania się fasady.

Podwójne zbrojenie siatką to kolejne skuteczne rozwiązanie. Zastosowanie dwóch warstw siatki zamiast jednej pomaga równomiernie rozkładać naprężenia termiczne oraz zwiększa odporność na uszkodzenia mechaniczne – to kluczowy element systemu ETICS, który wpływa na długowieczność i stabilność elewacji.


Stosowanie rekomendowanych produktów

Wybór odpowiednich materiałów dostosowanych do ciemnych elewacji jest niezwykle istotny. Marka Baumit rekomenduje stosowanie żelowych zapraw klejowo-szpachlowych zbrojonych włóknami polipropylenowymi, takich jak Baumit ProContact oraz Baumit StarContact White.

Dla ciemnych kolorów elewacji dedykowane są także specjalne wyprawy tynkarskie, m.in. Baumit PuraTop i Baumit StarTop. Są one wzbogacone o technologię coolpigmentów (tzw. pigmentów chłodzących), które zmniejszają absorpcję promieniowania słonecznego. Właściwość ta sprawia, że nawet ciemne elewacje nagrzewają się znacznie mniej niż przy zastosowaniu tradycyjnych farb i tynków.

Baumit PuraTop

Wysokoelastyczny tynk polimerowy do intensywnych barw (Cool PIgments)

Baumit StarTop

Szybkoschnący i elastyczny tynk silikonowy (Premium) z efektem Drypor

Baumit StarContact White

Biała, wysokoelastyczna zaprawa klejowo-szpachlowa


Na czym polega technologia coolpigmentów?

Pigmenty chłodzące cechują się wysokim współczynnikiem odbicia promieniowania słonecznego, co pozwala na znaczące obniżenie temperatury fasady. W porównaniu do standardowych pigmentów mogą one obniżyć temperaturę powierzchni nawet o 10–20°C. Rozwiązanie to staje się szczególnie korzystne w systemach ETICS, ponieważ ogranicza obciążenie termiczne warstwy wierzchniej, minimalizując ryzyko pęknięć i odkształceń.

Zastosowanie kompletnego systemu produktów, np. zaprawy klejowo-szpachlowej StarContact White oraz elastycznej wyprawy tynkarskiej PuraTop barwionej w technologii coolpigmentów, pozwala na stworzenie trwałej i estetycznej ciemnej elewacji. Dzięki temu inwestorzy mogą cieszyć się elegancką fasadą bez konieczności stosowania dodatkowych zabezpieczeń.


Dążysz do eleganckiej i trwałej elewacji? Postaw na sprawdzone rozwiązania

Ciemne kolory elewacji to synonim nowoczesności i elegancji – ich zastosowanie wymaga jednak starannego planowania oraz wykorzystania odpowiednich materiałów. Właściwie dobrane systemy ociepleniowe ETICS pozwalają cieszyć się estetycznym wyglądem fasady przez długie lata, bez ryzyka uszkodzeń spowodowanych wysokimi temperaturami.

Jeśli zastanawiasz się, jakie rozwiązanie będzie najlepsze dla Twojej inwestycji, warto skorzystać z wiedzy i doświadczenia ekspertów. Zespół doradców technicznych firmy Baumit służy pomocą na każdym etapie realizacji – od doboru materiałów po fachowe wsparcie w wykonaniu trwałej i efektownej elewacji. Postaw na sprawdzone technologie i ciesz się piękną, odporną na warunki atmosferyczne ciemną elewacją przez długie lata!